Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) kısmi ödeme dönemi günler sonra yani 1 Temmuz'da resmen başlayacak. Katılımcılar BES hesaplarında biriken devlet katkısı dahil tutarları evlilik, konut alımı ve doğal afet halleri kapsamında başvuruda bulunarak alabilecek. Böylece katılımcılar hayatın önemli aşamalarında karşılaştıkları nakit ihtiyaçlarına sistemden çıkmadan çözüm bulurken, tasarruflarına ara vermemiş ve BES'teki haklarından feragat etmemiş olacak. Birikimlerin yüzde 50'ye kadar olan kısmının alınması imkanı da tanınacak.
SON DÜZENLEMELERLE BES AVANTAJLARI?
Türkiye Gazetesi Yazarı SGK Başuzmanı İsa Karakaş BES'te kısmi ödemede en merak edilen sorulara yanıt verdi. Bu kapsamda Karakaş BES ile ilgili, kısmi çekiş hakkı, temlik hakkı, yüzde 25 yerine yüzde 30 oranında devlet katkısı, 45 yaş üstü vatandaşların otomatik katılım sistemine dâhil olma hakkı ve toplu katkı payı ödemesi yapan katılımcılara yıllara sari devlet katkısı verilmesi avantajlarının sağlandığını kaydetti.
HANGİ HÂLLERDE KISMİ ÖDEME ALINABİLECEK?
Yeni BES yönetmeliğinde evlilik, konut alımı, eğitim ve olağanüstü hâllerde sistemden kısmen ödemeye cevaz verilmesi öngörüldü. Kısmen ödeme hakkını en az 5 yıl kullanmamış bir katılımcı, bu süre içinde, başvuru tarihi itibarıyla geçerli olan aylık brüt asgari ücret tutarının en az 5 katı kadar katkı payı ödediği sözleşmesinden, mezkûr yönetmelikte belirlenen hâl ve şartlarda birikiminin yüzde 50'sine kadar olan tutarın kısmen ödenmesi için ilgili BES şirketine müracaat edebilecek.
Diğer yandan katılımcı, kısmen ödeme alma hakkını, kısmen ödeme tarihinden itibaren 3 yıl içinde; emeklilik, vefat veya maluliyet hâlleri hariç, kısmen ödemeye konu sözleşmesini sistemden çıkış işlemi ile sonlandırmayacağına dair taahhüt vermek şartıyla kullanabilecek. Bu kapsamda yapılacak başvurularda ise bu süre 4 yıl olarak uygulanacak.
DOĞAL AFET HÂLİNDE KISMEN ÖDEME ALMA HAKKI
Genel hayata etkili afet ilan edilen bölgelerde, afetten zarar gören katılımcılar, doğal afetin meydana geldiği tarihi müteakip 6 ay içinde kısmen ödeme başvurusunda bulunabilecek. Bu kapsamda katılımcı bazında bir defaya mahsus ve doğal afetin meydana geldiği tarihten önceki en son hesaplanan birikim tutarının yüzde 50'si ile sınırlı olmak üzere kısmen ödeme hakkı kullanılacak.
EVLİLİK VEYA KONUT ALIMI HÂLİNDE KISMEN ÖDEME HAKKI?
En az 5 yıl yürürlükte olan bir sözleşmesi bulunan katılımcı, konut alımı veya evlenme hâllerinde bu sözleşmesinden kısmen ödeme başvurusunda bulunabilecek. Burada sayılan hâllerin her birinden, katılımcı bazında bir defaya mahsus olmak üzere kısmen ödeme hakkı kullanacak. Konut alımı için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcı, başvuru tarihinden 2 ay öncesine kadar veya kısmen ödeme tarihinden itibaren iki ay içinde aldığı konutun, kendi adına en az yüzde 50 sahiplik payını gösteren kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş tapu belgesinin bir nüshasını şirkete ibraz etmek zorunda. Evlilik için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcı, başvuru tarihinden önceki iki ay içinde veya kısmen ödeme tarihinden itibaren 2 ay içinde evlendiğini gösteren e-Devlet üzerinden alınmış nüfus kayıt örneğinin bir nüshasını şirkete ibraz edecek.
EĞİTİM HÂLİNDE KISMEN ÖDEME ALMA HAKKI?
En az 5 yıl yürürlükte olan bir sözleşmesi bulunan katılımcı, başvuru tarihinde 21 yaşını aşmamış olmak şartıyla Türkiye'de faaliyet gösteren üniversitelerin herhangi bir örgün eğitim lisans programına kayıtlı olması hâlinde bu sözleşmesinden bir defaya mahsus olmak üzere kısmen ödeme başvurusunda bulunabilecek. Bu madde kapsamında kısmen ödeme hakkı, katılımcı bazında bir defaya mahsus kullanılabilecek.
KISMEN BAŞVURU NASIL YAPILABİLECEK?
Kısmen başvuruya imkân veren durumlardan birinin bulunması hâlinde dileyen katılımcı, BES şirketlerinin internet sayfalarında bulunan matbu "Kısmen Ödeme Talep Formu ve Taahhütname" ile 1 Temmuz 2024 tarihinden itibaren başvuru yapabilecek. Öngörülen şartların bulunması hâlinde BES şirketi ödemeyi gerçekleştirecek.
